Alko

11 nov Alko

[2012]  Finland kent de strengste alcoholwetgeving van de Europese Unie, en dat is volkomen begrijpelijk. In een land waar het half april nog net zo grauw, grijs, nat en koud is, als bij ons in februari en november al in september begint, lijkt stevig drinken een aantrekkelijke optie om je door de lange wintermaanden heen te slaan. Tijdens het hoogtepunt van de winter is het zo koud dat een drank zonder alcohol direct zou bevriezen. En is het eindelijk zomer – kort en hevig – dan maakt iedere Fin gebruik van de lange zomeravonden om de winterdepressie van zich af te drinken. In zo’n klimaat helpt de Staat een handje mensen een handje bij het maken van hun keuze door de verkoop van alcoholhoudende dranken streng aan banden te leggen.

Elk bier met meer dan 4,5% alcohol mag alleen in staatsalcoholwinkels verkocht worden. De winkels dragen de weinig verhullende naam “Alko”. En zoals vaak het geval is, gaat het bestaan van een monopolie ten koste van de prijs.  Alko mag, nee moet, een marge maken van 70% op elke fles bier, wijn of gedistilleerd die ze verkoopt. Tel daarbij een accijns die vier keer zo hoog is als in Nederland (bijna € 1,25 per liter bier) en een BTW van 23%, en je begrijpt dat bierdrinken in dit land geen goedkope hobby is. Een flesje pils gaat voor tenminste twee, maar vaker voor drie euro over de toonbank. Van buiten ziet de winkel er nondescript uit. Geen etalage, want je zou een argeloze voorbijganger eens kunnen verleiden tot het drinken van een verfoeilijk glas bier. Eenmaal binnen is Alko een ruime en frisse winkel, want hé, de Staat is er niet vies van om wat te verdienen aan de verkoop van alcohol.

In de grotere Alko’s is de keuze aan bier opmerkelijk groot. Toen Alko naar opheffing van de Finse drooglegging in 1932 van start ging verkocht men zegge en schrijve één soort bier. Inmiddels is de keuze opgelopen tot 250 bieren. Bij het samenstellen van het assortiment wil Alko zo transparant mogelijk zijn. Alko onderscheidt acht verschillende biercategorieën. Vier lagertypes (lager, donker lager, sterk lager en pils) en vier andere types (witbier, ales, stout/porter en overige bieren). Op basis van consumentenonderzoek schrijft Alko twee keer per jaar een tender uit. Iedereen in de Europese Unie kan zijn bieren indienen. Die bieren worden vervolgend gekeurd door een getraind panel. Niet alleen de smaak en kwaliteit worden onder de loep genomen. Ook het merkconcept en uitstraling bekijkt Alko streng maar rechtvaardig. In theorie krijg je zo de mooiste bieren ter wereld op de schappen, maar in praktijk heeft het toch iets van een tombola. Een bier met een rendier op het etiket mag niet, een sneeuwman weer wel. Uit Nederland vind je onder andere Lentebok van Budels en Emelisse barleywine op de schappen voor resp. € 2,31 en € 4,50 per flesje. Voor Finse microbrouwerijen is het lastig. Ook zij mogen hun eigen bier niet aan de poort verkopen. Een bier wordt telkens voor zes maanden in het assortiment van Alko opgenomen en moet dan goed verkrijgbaar zijn. Maar een half jaar later kan je weer van de schappen verdwenen zijn. Vooruitzien is een vereiste. De tenders voor het nieuwe assortiment zijn alweer de deur uit. Het panel brengt de smaakpapillen alweer op toeren.