Jopenbier, maar niet uit Haarlem

21 jun Jopenbier, maar niet uit Haarlem

[2012] Gdansk heeft een lange en trotse biergeschiedenis. De ligging aan de monding van de rivier Wisla zorgde voor een grote hoeveelheid dorstige zeelieden en havenarbeiders. Bovendien zorgde die strategische ligging ervoor dat het bier uit Danzig (zoals de stad vroeger genoemd werd) makkelijk geëxporteerd kon worden. Het bekendste en zwaarste bier uit de stad was Jopenbier – een bier dat ook in Haarlem gebrouwen werd en nu weer wordt. Net als in Haarlem waren brouwers prominente burgers van de stad. Eén van de belangrijkste straten in Danzig was de Jopenbierstraat. Hij bestaat nog steeds, maar heet nu eenvoudigweg Ulice Piwna, Bierstraat.

De analogie gaat verder. Net als in Haarlem is de cultuur van het brouwen in Gdansk volledig verloren gegaan. Er werd wel veel bier gedronken, maar gebrouwen werd er niet. Net als in Haarlem is daar gelukkig verandering in gekomen. In een van de oude achttiende eeuwse graanschuren van de stad – één van de weinige die de verwoestingen van de Tweede Wereldoorlog ongeschonden overleefde – is nu hotel Gdansk gevestigd. Op de begane grond bevindt zich restaurant en microbrouwerij Brovarnia. Voor de deur kun je je zeiljacht afmeren. De brouwerij maakt drie verschillende bieren: een blond ongefilterd lager, een donker lager en een Weizenachtig bier. Hoewel het niet zo spectaculair oogt als de Jopenbrouwerij in Haarlem, heb je vanuit het restaurant een goed zicht op het koperen brouwhuis. Een bezoekje aan Haarlem zou de Poolse brouwmeester zelf goed doen. De bieren zijn redelijk maar verre van bijzonder. Het best bevalt me het zwarte lager, gekozen tot het beste Poolse zwarte lager in 2011. Serveersters in een kleurig soort van Dirndl jurkje en een witte maillot zien er niet uit, maar brengen efficiënt het bier rond. Brovarnia is de enige brouwerij die de stad rijk is. Ongeveer twintig kilometer van de stad ligt nog wel de Amberbrouwerij. Een moderne brouwerij, die in 1994 is opgericht en inmiddels meer dan 200.000 hl zeer goede bieren per jaar produceert. Het ongefilterde en ongepasteuriseerde Zywe draagt zelfs het logo van de Slow Food beweging. Volgens de brouwmeester komt het bokbier Ko´zlak het dichtst in de buurt van het Jopenbier zoals dat vroeger in de stad werd gebrouwen.

Het grote verschil met Haarlem is dat Gdansk weinig mooie bierkroegen kent. Waar je in Haarlem met café Koops, De Uiver en Briljant (om er maar een paar te noemen) je hart op kunt halen aan heerlijke bieren blijft de keuze in Gdansk beperkt tot twee, en dan nog vrij aparte biercafés. Het schitterend genoemde ‘Degustatornia’, net achter het waterfront, heeft een enorme selectie Poolse bieren, deels op tap, maar voornamelijk op fles. Spijtig genoeg is de Poolse brouwer nogal conservatief. De meeste bieren zijn variaties op een blonde lager of een donkere porter. De stoelen in het café zijn spectaculair: van gevlochten ijzerwerk zijn glazen en flesjes bier nagemaakt. Ziet er mooi uit, maar zit voor geen meter.

De andere kroeg met een goede bierselectie is de Amsterdam Bar, in een zijstraatje van Ul Dluga. Het moderne cafeetje afficheert zich met ‘bagels en bier’, een aparte combinatie. In het prachtige logo zijn de naam van het café, twee bagels en een fiets verwerkt. Overdag zijn bagels en koffie van de ene bar in trek. In de avond is het kleine witte barretje aan de andere kant van het café populair.