Zundert 4 Refterbier

28 apr Zundert 4 Refterbier

[2023] Een week geleden lanceerde Trappistenbrouweij De Kievit een nieuw bier: Zundert 4 Refterbier. Het lijkt bijna een traditie te worden dat deze brouwerij iedere vijf jaar een nieuw bier presenteert. Tien jaar geleden werd ze opgericht en konden we proeven van wat nu Zundert 8 Tripel Trappist heet. Destijds was het nog eenvoudig: Zundert Trappist. De naamsverandering werd nodig toen vijf jaar later de Zundert 10 Quadrupel Trappist het licht zag. En nu, aan de vooravond van het tienjarig bestaan, is er Zundert 4 Refterbier.

Het bier is een grote wens van broeder Guido, de abt van abdij Maria Toevlucht. Als geboren Vlaming is hij zeer bekend met het verschijnsel ‘tafelbier’. Dat is een bier met een lager alcoholgehalte, dat zich gemakkelijk aan tafel drinken laat. Hoewel wij trappistenbieren tegenwoordig vooral associëren met zwaardere bieren als dubbels en tripels, ligt de oorsprong van het kloosterbier van de trappisten juist bij dit lichte tafelbier, dat de monniken dagelijks konden drinken. Zo is Extra het oudste bier van de Trappistenbrouwerij in Westmalle. De Tripel is van veel recenter datum. Met Zundert 4 Refterbier sluit Trappistenbrouwerij De Kievit aan bij die traditie van tafelbieren.

Het bier is blond, met de karakteristieke kruidigheid van iedere Zundert Trappist. Ondanks het bescheiden alcoholgehalte van 4%, smaakt het bier opvallend volmondig. Voor het bier is gerste-, tarwe- en roggemout gebruikt. Rogge zorgt voor een zekere kruidigheid, die mooi harmonieert met het aroma van het kruid dat Zundert in al z’n bieren gebruikt. Tarwe zorgt voor een licht zuurtje, dat het bier soepel doordrinkbaar maakt. Gerst geeft ruggengraat aan het bier. In de afdronk heeft het bier een duidelijk bittertje, wat aan tafel overigens minder opvalt.

De naam refterbier verwijst letterlijk naar het gebruik aan tafel. De refter is de traditionele naam van de eetzaal in een klooster. Toepasselijker kun je het niet noemen. Overigens is Zundert 4 Refterbier niet het enige kloosterlijke refterbier van Nederland. Ook brouwerij Haagse Broeder van het Willibrordushuis, een stadsklooster in het hartje van Den Haag, brouwt een refterbier, dat uitsluitend in hun nieuwe proeflokaal verkrijgbaar is. Dat is toch wel een kenmerk van refterbieren. De broeders houden het graag klein. Dat geldt ook voor een ander trappistenrefterbier. Orval Vert wordt ook niet verkocht om mee te nemen. Je kunt het alleen proeven in het proeflokaal van de abdij, L’Ange Gardien.

Westmalle Extra was jarenlang uitsluitend op vrijdagmorgen aan de poort van de brouwerij verkrijgbaar, met het nadrukkelijk verzoek om het bier uitsluitend voor eigen consumptie te gebruiken. Pas in de coronatijd besloot de brouwerij om Westmalle Extra een facelift te geven en breder te koop aan te bieden. Ook Chimay Dorée is inmiddels breed verkrijgbaar. Het Zundertse refterbier is daarentegen alleen in de abdijwinkel verkrijgbaar. Het bier is immers hoofdzakelijk gebrouwen voor eigen gebruik.

Met de introductie of breder verkrijgbaar maken van hun refterbier, luisteren de trappisten naar de taal van de tijd. Er is nu eenmaal behoefte aan bieren met een wat lager alcoholgehalte, naast de bekende giganten, waarmee we trappistenbrouwerijen gewoonlijk associëren. La Trappe gaat zelfs nog een stapje verder. Hun Nilis bevat helemaal geen alcohol.