Amber in Gdansk

07 jun Amber in Gdansk

[2012]  De Poolse havenstad Gdansk staat bol van de geschiedenis. Als oude Hanzestad aan de Baltische zee (Oostzee) had het nauwe banden met Nederlandse havensteden als Amsterdam of Kampen. Veel zeelieden uit Danzig, zoals de stad toen heette, voeren voor de VOC naar de Oost. Het centrum kent vele prachtige patriciërshuizen met klok- en trapgeveltjes, die doen denken aan Amsterdam. Eeuwen later losten de Duitsers de eerste schoten van de Tweede Wereldoorlog op de toen vrije stad Danzig.  In een meer recente geschiedenis was de stad wereldnieuws als geboorteplaats van de eerste vrije vakbond in het Oostblok: Solidarnocs.

Amber

Gdansk staat bekend om z’n amber.  Nee, niet het bier, maar een goudbruine steen die geen steen is. Amber is een versteende hars, die zich prachtig in sierraden laat verwerken, en waarvan de kleur de naam aan het biertype gegeven heeft. Een biertype dat groot is in België en Nederland, maar dat je in Polen nauwelijks tegenkomt. Of toch? Helemaal blij was ik toen ik een fles Amber Naturalny tegenkwam. Niet gepasteuriseerd staat er op de fles. Maar het blijkt een goudgeel lager te zijn van een brouwerij die zich Amber noemt. Er bestaan wel amberkleurige bieren, maar in het Pools heten die “bursztynowy”. Je komt ze weinig tegen. Drinken de Polen dan helemaal geen bier? Natuurlijk wel. Het zijn zelfs hele grote drinkers. Met 90 liter per hoofd van de bevolking is hun dorst veel groter dan bij ons. In het Frans is ‘rond comme un Polonais’ een uitdrukking voor iemand die goed dronken is. Een oudere toeristengids waarschuwt me: “Don’t try to outdrink a Pole, unless you like to enjoy Poland from underneath a table.”

Porter

Met een bierproductie van ruim 35 miljoen hectoliter per jaar is Polen de derde bierproducent van Europa. Verreweg het grootste gedeelte daarvan zijn goede, maar weinig inspirerende lagers. Ook zoete honingbieren kom je veel tegen. Het is een echo van de Middeleeuwse honingdrank mede. Voor mij zijn de bieren te log en te zoet. Kunstmatig bijna. Boeiender zijn de Porters, de bieren die oorspronkelijk in Engeland gebrouwen werden om de hardwerkende havenwerkers te laven. In de loop der tijd werden ze extra zwaar gebrouwen, zodat het bier als Baltic Porter met de zeeschepen meekon naar Danzig en Sint Petersburg. Naar verluidt was Tsarina Katharina de Grote helemaal verzot op dit bier. Ze liet het zelf brouwen. De handel voor de Engelse brouwers droogde op en zij gingen deze zich toeleggen op bieren voor andere scheepsroutes: het luidt de geboorte in van IPA, Indian Pale Ale.

Porters kunnen zich in Polen in hernieuwde belangstelling verheugen. Veel brouwerijen brouwen er hun versie van. De versie van Zywiec, de grote Heinekenbrouwerij in het zuiden van het land bevalt me goed, evenals die van de brouwerij uit Lodz. Maar de smakelijkste is de Grand Imperial Porter van, hoe kan het ook anders, de Amber brouwerij.