Beer in space

21 jul Beer in space

[2019] Dit weekend, precies vijftig jaar geleden, werd ik als kleine peuter midden in de nacht voor de zwart-wit televisie neergezet om iets bijzonders mee te maken: de landing van de eerste mens op de maan. Helaas voor mijn ouders herinner ik me er niets meer van. En toch…

Het jubileum van de vlucht van Apollo 11 kietelt me om na te gaan of er ooit bier is gedronken tijdens een ruimtereis. Een korte zoektocht via Google leert me dat er op de maan nooit bier is geschonken. Wel een slokje wijn. Volgens overlevering heeft Buzz Aldrin wat wijn en een stukje brood uit zijn kerk meegenomen om op de maan communie te vieren.

In de afgelopen vijftig jaar zijn er verschillende experimenten gedaan om te zien of het mogelijk is om in de ruimte bier te drinken. Dat is nog niet zo eenvoudig. Bij gebrek aan zwaartekracht zakt vloeistof niet naar beneden en krijg je dus ook geen schuimkraag. Het schuim zit als het ware door het hele bier heen. Ook het drinken van bier is een probleem. Het stroomt niet vanzelf in je mond. Je moet het erin persen. En zelfs het laten van een boer levert problemen op. Want ook bij boeren speelt zwaartekracht een rol, want het koolzuurgas stijgt niet naar boven. In de ruimte is de kans groot dat al het koolzuur in het bier in je darmen komt. Of dat een lekker gevoel is betwijfelen de wetenschappers bij NASA.

Ik kwam een Australisch bedrijf tegen dat vorig jaar desondanks een crowdfunding startte om een ruimtebierfles te ontwikkelen. Geschat budget: bijna één miljoen dollar. Een gelikte presentatie leverde niet meer dan vijfentwintig duizend dollar op. Het project is niet van de grond gekomen, de crowdfunding gesloten.

Wat wel van de grond kwam is een experiment om te onderzoeken hoe bier in de ruimte vergist. Karin Sterett, een wetenschapper van Colorado University, wist brouwer Coors en NASA te overtuigen om een experiment te doen. Aan boord van spaceshuttle Atlantis werd een kleine hoeveelheid gistend bier meegenomen. Wat bleek: gist heeft het niet eenvoudig in de ruimte. Het ruimtebier bevat minder levende gistcellen en iets meer van een specifiek eiwit dan een controlemonster dat op aarde bleef. Het monster (1 ml) was te klein om echt iets over de smaak te kunnen zeggen, maar de onderzoekers gaven aan dat de verschillen met aards bier minder groot waren dan verwacht. Misschien heeft dit experiment wel de doorslag gegeven om het witbier dat Coors in de VS op de markt brengt ‘Blue Moon’ te noemen.

In Nederland herinnert de bijnaam van de grote lagertanks, die je bij grote brouwerijen kunt zien staan, aan de ruimtereizen van vijftig jaar geleden. Eind jaren zestig werd van vierkante vergistingskuipen overgestapt op cylinder-konische tanks, zoals ze in jargon heten. Omdat de smalle hoge tanks met hun puntbodem in de verte wel iets weg hebben van een raket, worden ze in de volksmond ook wel “apollo’s” genoemd. Vrijwel ieder pils dat we vandaag de dag drinken is gelagerd in een apollo.