De macht van de consument

14 jun De macht van de consument

[2008]  Voor bierliefhebbers was er afgelopen maand een mooi moment. Het legendarische Brand UP kwam terug op de markt. Nog maar vijf jaar geleden was dit extra zwaar gehopte bier, tot teleurstelling van veel liefhebbers, door moederbedrijf Heineken gesaneerd. Brand UP zou een te moeilijk bier zijn en werd vervangen door het commerciëlere – lees minder bittere – Urtyp. Maar de marketeers hadden een cruciale denkfout gemaakt. De consumenten kozen voor het bier juist omdat het zo’n goede bite heeft. In een afgezwakte versie hadden ze niet zoveel trek. Aan de andere kant bleef het nieuwe Urtyp voor ongeoefende drinkers nog steeds te bitter. Zo ontstond een bier dat geen vlees en geen vis was.

Brand UP werd in 1952 door de Brand brouwerij gelanceerd om tegemoet te komen aan de wens van de consument voor een steviger pils met een krachtige smaak. Het was in de jaren zeventig één van de weinige bieren die de trend van steeds verdere smaakvervlakking doorbrak. De naam UP staat voor Urtyp pilsener. Het is de vertaling van Brand’s brouwerij van de smaak van het originele pils uit z’n geboortestad Pilsen. Het uitzonderlijke bier bouwde al snel een grote schare aanhangers op. Het gold als één van de lekkerste pilsners van ons land. Brand UP was zelfs zo’n geliefd bier, dat het een eigen fanclub had: de UPtimisten. Het Urtyp heeft die status nooit kunnen bereiken. Toen Heineken in 1989 Brand overnam, mocht dit icoon van brouwkunst oorspronkelijk blijven bestaan. Pas in 2003 werd dit bier onder druk van het marketingdenken geschrapt. Urtyp werd gelanceerd, tegelijkertijd met het zijdezachte pilsener Brand Cuvée. Dat laatste bier was strikt genomen zelfs geen echt pils, omdat het volgens de bovengistende methode gemaakt werd. Dit gaf de mogelijkheid het bier wat zoeter en lieflijker te maken. De consument bleek niet klaar voor drie verschillende pilsen van één brouwerij, en Cuvée verdween alweer snel van de schappen. Overigens was niet alleen UP slachtoffer van de nieuwe marktstrategie. Het eindejaarsbier Sylvester, het amber Imperator en zelfs Dubbelbock werden niet meer op fles afgevuld.

Maar zie, de macht van de consument kan zelfs door biergigant Heineken niet genegeerd worden. Dubbelbock kwam terug op fles en samen met UP werd ook Brand Imperator opnieuw geïntroduceerd. Het plaatst de gladde verkopers van Heineken wel voor een dilemma. Brand Urtyp werd in de markt gezet als het originele pils. Nu is dit bier vervangen door een nog origineler variant. De ware bierliefhebber zal dit dilemma worst wezen. Die is Heineken dankbaar dat het is teruggekeerd is op z’n schreden. En daar is moed voor nodig.

Nu rest nog één vraag: heeft het nieuwe UP dezelfde smaak als het oude? De brouwer bezweert van wel. Voor de consument is het niet te controleren. De oude brouwsels hebben hun houdbaarheidstermijn jaren geleden overschreden. Eën ding is zeker, voor het bierlandschap in Nederland is de keuze van Heineken een verrijking.