Lagers uit Tsjechië

03 nov Lagers uit Tsjechië

[2021] Onlangs mocht ik een bierproeverij bijwonen, georganiseerd door de Tsjechische vertegenwoordigingen in Nederland. Het was een fascinerende gebeurtenis, die me weer deed realiseren hoe heerlijk divers de biercultuur in Europa is.

Op de proeftafel kwamen vier bieren, die (nog) niet in Nederland verkrijgbaar zijn. Tsjechië staat bekend om z’n ondergistende bieren en is er terecht buitengewoon trots op dat hier het allereerste pils gebrouwen is. Bovendien is Tsjechisch Bier (Ceske Pivo) een oorsprongsbepaling die door de Europese Unie erkend is, wanneer het bier aan een aantal eisen voldoet. Het bier moet gebrouwen zijn uit Tsjechische granen en hop, via een traditionele methode die decoctie heet en natuurlijk met lage gisting.

Hoewel de smaakrevolutie in bier inmiddels ook Tsjechië bereikt heeft, is het mooi om te zien dat de proeverij draaide om variaties van pils, om het wat simpel uit te drukken. Spot on: ook brouwerijen in Nederland hebben zich inmiddels gestort op pils en lagerbieren in alle soorten en maten. Ze hebben pils als het ware herontdekt. Ondergistend bier is zoveel meer dan een vlakke dorstlesser.

Als eerste kregen we een donker lagerbier gebrouwen voor of door brouwerij Aurosa: een lichtvoetig bier met 4,5%. De donkere kleur is opvallend, want zoveel donkere lagerbieren kennen we niet. En een donkere kleur associëren we niet snel met een lichtvoetig bier. Het bier is toegankelijk met een hint van chocolade. Het komt in een bijzonder flesje, met een marmeren uitstraling. Aurosa brengt het op de markt als #beerforher, wat in Tsjechië nogal wat beroering teweegbracht. Misschien was dit wel de bedoeling van de makers, want de hele uitstraling van het merk ademt de geur van effectbejag.

De volgende drie bieren doen voor ons meer aan het traditionele pils denken. In Tsjechië mag het bier overigens niet zo heten, want pils komt alleen uit Plzen, de plek waar het voor het eerst gebrouwen werd. Tsjechen spreken gewoon over světlé, oftewel blond bier. Opvallend is dat ze het bier aanduiden met het stamwortgehalte: 10 voor de eenvoudige variant, 12 voor de wat zwaardere. Om het voor ons enigszins in perspectief te plaatsen: een 10 heeft ongeveer 4 – 4,5% alcohol, een 12 zit rond de 5%. Het lichtste bier heeft de naam Praga, een consortium dat z’n bier in verschillende brouwerijen laat brouwen. Een keurig bier, lekker voor de zomeravond. En met het kwaliteitslogo van de EU.  Het tweede bier, Hubertus, uit een van de oudste brouwerijen van Tsjechië, beviel me uitstekend. Mooie balans tussen mout enerzijds en anderzijds bitters uit de hop, niet al te zoet.

Het laatste bier, Unětice, vond ik het interessantst. Zowel vanwege de smaak, als de toelichting die biersommelier Jana Olšovská gaf. Het bier heeft een duidelijk aroma van beboterde popcorn, wat in jargon diacetyl heet. In Nederland en Duitsland doen pilsbrouwers er alles aan om dit aroma te voorkomen. In Tsjechië geldt het juist bij uitstek als kwaliteitskenmerk. Ook in het bekende Pilsner Urquell is het duidelijk te herkennen. ‘Het maakt het bier vol van smaak’, zoals Jana het omschreef. ‘Vergelijk het met een saus of een soep, die maak je ook zacht, vol en romig door er aan het eind een klontje boter aan toe te voegen. Diacetyl heeft voor de brouwer hetzelfde doel.’ Ik vond het fantastisch om te horen: ’s lands wijs, ’s lands eer.