Meer dan Saaz alleen

12 jun Meer dan Saaz alleen

[2022] Onlangs bracht een bierige handelsdelegatie uit Tsjechië een bezoek aan Nederland. Naast leveranciers van apparatuur, parasols, kennis en koekjes zijn er ook wat levanciers van hop. En als je ‘hop’ in Tsjechië zegt, dan zeg je Saaz. Voor de rubriek Hoppigheden in het magazine Bier! schreef ik er onlangs een heel artikel over. Saaz mag je gerust de grande dame van de Tsjechische hop noemen. Een eerbiedwaardige dame. Het is een zogenaamd ‘landras’. Dat wil zeggen, het is een variëteit die in de loop van de tijd vanzelf is ontstaan en niet bewust gekweekt is. Saaz is de klassieke hopvariëteit voor traditionele pilseners.

Het bijzondere is dat Saaz niet alleen een variëteit is, maar tegelijkertijd ook een herkomstbepaling kan zijn. Als de hop echt uit het gebied rond Žatec komt, spreek je van Saazer Saaz. Die hop is van zo’n bijzondere kwaliteit dat de Europese Unie dat zelfs als een beschermde herkomstbepaling beschouwt, net als Camembert kaas of Opperdoezer aardappels.

Ondanks het grote en nog steeds voortdurende succes van Saaz, staat de ontwikkeling ook in Tsjechische hop niet stil. Dat laat VladimirŠeretka van Bohemia Hop de aanwezigen proeven tijdens een StiBON masterclass ter gelegenheid van het bezoek. Dat hij de masterclass serieus genomen heeft, blijkt al uit de bierlijst. Van tevoren had ik te horen gekregen dat hij verschillende bieren zou meenemen, elk gemaakt met een andere hop. Sommige zijn verpakt in plastic literflessen, ander in glazen 75 cl flessen of in halve liter blik.

Vooral die plastic literflessen intrigeren me. Eerlijk gezegd was ik wel een beetje bang voor de kwaliteit ervan. Dat blijkt volledig ongegrond. Tijdens de Covid-lockdown is brouwerij Pivovar Máša uit Řevničov overgestapt op deze verpakkingssoort omdat ze op die manier dorstige cafébezoekers alsnog van bier kunnen voorzien. Hun světlé ležák (blonde lager) is van een prachtige eenvoud. Helemaal in balans, dorstlessend en een heel klein, typisch Tsjechisch botertje na. Wat een feest om als referentiebier te hebben. Een prachtig bewijs van hoe mooi Saaz kan zijn. En weg is mijn vooroordeel. Bier in plastic kan, mits vers gedronken.

Zelfs met Saaz rusten de Tsjechen niet op hun lauweren. Om de klimaatverandering voor te zijn, is Saaz Late ontwikkeld, een hopvariëteit die wat later rijpt en zo minder last heeft van de brandende zon in de oogsttijd. Het smaakprofiel is vrijwel gelijk aan de oorspronkelijke Saaz.

Om te voldoen aan de behoefte aan meer citrustonen werd Kazbek ontwikkeld. De naam spreekt me aan, ik krijg associaties met een ‘klasbak’. De Kazbek in onze proeverij doet helaas z’n naam geen eer aan. Hij is als verse hop gebruikt en heeft, ondanks de verpakking in blik, veel van z’n fruitigheid verloren. Ik moet op zoek naar een andere expressie van deze klasbak.

Waar ik wel even stil van werd, is een experimentele hop met de naam Jupiter. De hop is nog zo nieuw, dat zelfs onze hopspecialist er nog geen bier van geproefd heeft. Pioneer Beer, uit Žatec zelf,brouwt een lager van deze hopvariëteit, gecombineerd met Eiser. Bij het inschenken vult de hele ruimte zich met een geur van rijpe ananas. Zo vol, zo zwoel dat je je niet kan voorstellen dat dit een lagerbier is. Totdat je een slok neemt. Dan blijkt dit bier ineens verrassend doordrinkbaar. Wat een feest.